Hẹp ống sống là gì? Những điều cần biết về hẹp ống sống

Bệnh lý hẹp ống sống thường diễn tiến chậm với nhiều triệu chứng phong phú nên thường bị người bệnh bỏ qua. Tuy không gây nguy hiểm đến tính mạng nhưng bệnh có thể xuất hiện ở mọi lứa tuổi gây ảnh hưởng xấu đến sức khỏe tổng thể và cản trở khả năng vận động của người bệnh. Vậy hẹp ống sống là gì và cách điều trị ra sao? Cùng Maple tìm câu trả lời trong bài viết sau đây.

Hẹp ống sống là gì?

Cột sống với chức năng nâng đỡ cơ thể được cấu tạo từ nhiều đốt sống đan xen với đĩa đệm giảm sốc. Mỗi đốt sống sẽ có một lỗ sống để tủy sống và các rễ thần kinh đi qua. Khi các đốt sống xếp chồng lên nhau, các lỗ sống sẽ tạo thành một khoang rỗng được gọi là ống sống. Các ống sống này có trò bảo vệ tủy sống và rễ thần kinh. 

Hẹp ống sống là tình trạng không gian bên trong một hoặc nhiều ống sống bị thu hẹp gây chèn ép lên tủy sống và các dây thần kinh đi qua cột sống. Đây là một bệnh lý khá phổ biến, gặp nhiều ở những người trên 50 tuổi với các biểu hiện khác nhau. 

Hẹp ống sống thường xảy ra ở vùng dưới lưng (gọi là hẹp ống sống thắt lưng) hoặc cổ (gọi là hẹp ống sống cổ). Diễn tiến của bệnh khá chậm, có thể là nhiều năm hay thậm chí là hàng chục năm. Ngày nay, bệnh đang có xu hướng xuất hiện ở độ tuổi trẻ hơn. Mặc dù không quá nguy hiểm, song trong một số trường hợp nặng bệnh cũng gây ra nhiều biến chứng nghiêm trọng ảnh hưởng đến sức khoẻ và chất lượng cuộc sống của người bệnh.

Nguyên nhân gây hẹp ống sống là gì?

Hẹp ống sống là do nhiều nguyên nhân khác nhau gây nên bao gồm:

• Do bẩm sinh: nhiều người sinh ra đã có ống sống nhỏ hơn so với bình thường. Ngoài ra, dị tật vẹo cột sống bẩm sinh cũng có thể khiến cho người đó có nguy cơ bị hẹp ống sống cao hơn.
• Do thoát vị đĩa đệm: đĩa đệm một khi bị thoát vị hay phồng lên sẽ làm giảm đường kính trước sau của ống sống.
• Thoái hóa làm dày dây chằng cột sống khiến chúng chiếm nhiều khoảng trống trong lòng ống sống.
• Thoái hóa cột sống: những sự thay đổi do thoái hóa có thể dẫn đến tình trạng “hao mòn” lớp sụn bảo vệ khớp, bao gồm cả cột sống, khiến cho xương cọ xát vào nhau. Cơ thể sẽ phản ứng bằng cách hình thành những gai xương từ thân đốt sống. Những gai xương này khi phát triển quá mức sẽ chèn vào trong ống sống, làm thu hẹp không gian và chèn ép các dây thần kinh, tủy sống.
• Tình trạng viêm khớp cột sống khiến các khớp này sẽ to lên rất nhiều thậm chí chèn ép vào ống sống.
• Dây chằng cột sống dày lên hoặc phát triển lớn hơn: Dây chằng là những dải mô mềm dẻo có vai cố định cột sống lại với nhau. Do đó khi bị viêm khớp có thể làm dây chằng dày lên làm hẹp ống sống.
• Ngoài ta, các chứng rối loạn bất thường trong cấu trúc xương như bệnh Paget xương, từng bị chấn thương cột sống hoặc có khối u trong cột sống cũng có thể là nguyên nhân làm thu hẹp không gian ống sống và/ hoặc gây áp lực lên tủy sống, dây thần kinh.

Những triệu chứng của hẹp ống sống

Các triệu chứng của tình trạng hẹp ống sống rất đa dạng và khác nhau tùy theo từng người, tình trạng bệnh, vị trí bị hẹp, hay sự nhạy cảm của dây thần kinh bị ảnh hưởng… Cụ thể như sau:

• Hẹp ống sống vùng cổ 

Gây hội chứng vai gáy với biểu hiện điển hình:

• Đau nhức cổ;
• Yếu và tê cứng 1 thậm chí là cả 2 tay 2 chân;
• Gặp vấn đề về khả năng cân bằng;
• Trong trường hợp bị nặng có thể dẫn tới liệt tứ chi.
• Hẹp ống sống thắt lưng: 

Chiếm đến 75% trong số các ca hẹp ống sống. Cột sống thắt lưng nằm ở vị trí giữa xương chậu và xương sườn và có tất cả là 5 đốt sống. Vùng này lại tập trung dây thần kinh tọa nên khi ống sống ở đây bị hẹp sẽ gây chèn ép vào dây thần kinh này khiến người bệnh có những biểu hiện đau dây thần kinh tọa:

• Cơn đau bắt đầu ở mông và kéo dài xuống đùi, chân, bàn chân;
• Đau lưng, nhức mỏi vùng chân, mông, đùi;
• Chân và mông có cảm giác tê bì và ngứa ran;
• Yếu chân, khó điều khiển, đau nặng hơn khi đứng lâu hay đi bộ nhiều;
• Cơn đau sẽ giảm nếu ngồi hoặc ở tư thế nghiêng, hơi cúi về phía trước;
• Hội chứng đuôi ngựa có thể xuất hiện trong trường hợp hẹp ống sống nghiêm trọng khiến người bệnh không thể tự chủ đại, tiểu tiện.

Hẹp ống sống có nguy hiểm không?

Tình trạng hẹp ống sống sẽ khiến bệnh nhân phải trải qua những cơn đau nhức diễn ra âm ỉ với tần suất thường xuyên, đôi khi cơn đau dữ dội ảnh hưởng lớn tới tinh thần của người bệnh.

Bệnh gây ra các thương tổn thần kinh đáng kể, dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm nếu không được phát hiện và điều trị sớm. Đối  với những trường hợp nặng, người bệnh có thể bị teo cơ, liệt cơ. Trong khi hẹp ống sống thắt lưng có thể làm mất khả năng vận động ở hai chân, ảnh hưởng đến chức năng đi lại của bệnh nhân. 

Thậm chí có nhiều trường hợp do chèn ép vùng đuôi ngựa làm  rối loạn cơ tròn, gây đại tiểu tiện không tự chủ. Nếu xuất hiện hội chứng đuôi ngựa người bệnh cần được can thiệp y tế ngay để tránh tổn thương thần kinh vĩnh viễn.

Phương pháp hiệu quả để điều trị hẹp ống sống 

Dựa trên tình trạng bệnh của mỗi người bác sĩ sẽ chỉ định phương pháp điều trị hẹp ống sống phù hợp nhất. Mục tiêu của các phương pháp điều trị là cải thiện triệu chứng và phục hồi chức năng vận động cho người bệnh. Các biện pháp điều trị phổ biến thường được áp dụng bao gồm:

Điều trị bảo tồn

Đây là phương pháp phối hợp giữa điều trị bằng thuốc, tập vật lý trị liệu, kéo giãn và điều chỉnh tư thế để hạn chế bùng phát các cơn đau và phục hồi chức năng cho ống sống.

• Thuốc:

Thuốc chống viêm không steroid (NSAID) giúp giảm viêm và giảm đau do hẹp ống sống. Ngoài ra, bác sĩ có thể chỉ định người bệnh dùng các loại thuốc kê toa: thuốc giãn cơ, thuốc giảm mẫn cảm thần kinh, chẳng hạn như gabapentin.… Khi dùng thuốc kê toa cần phải rất thận trọng và tuân theo chỉ định của bác sĩ vì có thể trở thành thói quen, gây ảnh hưởng đến việc điều trị về sau.

• Giảm đau bằng biện pháp tiêm ngoài màng cứng bằng thuốc cortisone. 

Việc tiêm corticosteroid vào các khoảng trống trong cột sống, nơi các rễ thần kinh đang bị chèn ép hoặc nơi các vùng xương bị mòn có thể giúp giảm viêm, đau và kích ứng. Tiêm cortisone hiếm khi khỏi hẳn bệnh nhưng lại có thể làm giảm đau 50% các trường hợp hẹp ống sống. Ngoài ra, phương pháp này thường chỉ được tiêm một số lượng hạn chế (khoảng 3-4 lần/năm) vì Corticosteroid có thể làm suy yếu xương và các mô lân cận.

Vật lý trị liệu

Các bài tập vật lý trị liệu phù hợp kết hợp với tập thể dục là một việc làm quan trọng trong quá trình điều trị hẹp ống sống. Mặc dù các bài tập này không phải là một phương pháp chữa bệnh nhưng nó giúp cải thiện sự cân bằng, tính linh hoạt và sự ổn định của cột sống. Giúp người bệnh có khả năng duy trì hoạt động như sức chịu tải và không bị yếu, teo cơ do quá trình ngưng vận động để điều trị.

Các biện pháp tự hỗ trợ khác

• Chườm nóng: là một lựa chọn hiệu quả góp phần giảm các cơn đau do viêm xương khớp. Tác động của nhiệt còn giúp làm tăng lưu lượng máu, giúp cơ được thư giãn.

• Chườm lạnh: Ngoài chườm nóng, người bệnh cũng có thể chườm lạnh với túi đá viên… Độ lạnh của đá có thể làm giảm sưng, đau và viêm. 

• Tập thể dục: Việc tập luyện rất hữu ích trong việc giảm đau, tăng cường sức mạnh cơ bắp giúp hỗ trợ cột sống, cải thiện sự linh hoạt và khả năng cân bằng. Người bệnh nên trao đổi với bác sĩ để được hướng dẫn bài tập phù hợp, tránh làm cho tổn thương nặng hơn cho cột sống.

Điều trị bằng phẫu thuật

 Trong trường hợp việc điều trị bằng các biện pháp bảo tồn nói trên không đạt hiệu quả, các triệu chứng ít được cải thiện và bệnh nhân không đáp ứng với các phương pháp điều trị bảo tồn thì phẫu thuật sẽ được chỉ định. Mục tiêu của phẫu thuật hẹp ống sống là nhằm giải ép dây thần kinh cột sống, tủy sống giúp cho các dây thần kinh hồi phục và hoạt động tốt hơn.

Hiện nay, có nhiều phương pháp phẫu thuật khác nhau như: Phẫu thuật giải ép thần kinh, làm rộng ống sống bằng phẫu thuật giải ép thần kinh, phẫu thuật lấy bỏ đĩa đệm kết hợp hàn xương, mở cửa sổ xương giải ép qua phẫu thuật nội soi...

Điều trị hẹp ống sống không dùng thuốc không phẫu thuật

Tình trạng hẹp ống sống diễn ra khiến cấu trúc xương, khớp sẽ bị sai lệch ít nhiều tạo nên sức ép đè nặng lên các dây thần kinh xung quanh. Để giải quyết vấn đề này Trị liệu Thần kinh Cột sống (Chiropractic) được đánh giá là phương pháp tối ưu nhất.

Phương pháp này dựa trên nguyên lý kích thích cơ chế tự chữa lành của cơ thể. Bác sĩ sẽ sử dụng lực tay phù hợp nhằm nắn chỉnh lại các sai lệch trong cấu trúc xương, khớp về đúng vị trí cũ. Thông qua đó, áp lực chèn ép dây thần kinh được giải phóng và cơ chế chữa lành thương tổn của cơ thể cũng bắt đầu được kích hoạt. Nhờ vậy, tình trạng đau nhức ở cột sống có thể thuyên giảm mà không cần dùng thuốc giảm đau.

Phòng khám Maple là địa chỉ Trị liệu thần kinh cột sống nổi tiếng và uy tín. Với đội ngũ bác sĩ chuyên môn cao đến từ nước ngoài, trang thiết bị hiện đại cùng phương pháp chữa trị hiệu quả và an toàn, trong nhiều năm qua, Maple đã giúp hàng ngàn bệnh nhân mắc các bệnh về cột sống an tâm điều trị và nhanh chóng phục hồi.

Trên đây là những chia sẻ chi tiết về tình trạng hẹp ống sống. Hy vọng với các thông tin này đã phần nào giúp bạn hiểu được hẹp ống sống là gì, khi mắc bệnh thì nên khám ở đâu? Áp dụng phương pháp điều trị nào cho đúng? Nếu còn bất kỳ thắc mắc nào cần được giải đáp hãy liên hệ với phòng khám Maple để nhận tư vấn chi tiết nhé.